Ekologiczny Uniwersytet Ludowy
W tworzonym przez nas Ekologicznym Uniwersytecie Ludowym tematem przewodnim będzie rolnictwo ekologiczne. Chcemy poprzez praktyki w najciekawszych gospodarstwach ekologicznych w Polsce oraz zjazdy wszystkich studentów przybliżyć – stosując wymienione powyżej założenia – zawód rolnika ekologicznego w kontekście globalnym, regionalnym i lokalnym. Pokazać piękno i sens tej pracy, nie ukrywając trudów i niepowodzeń, jakie mogą być udziałem każdego, kto podejmie wysiłek podążania tą drogą. Chcemy każdego młodego człowieka, który zdecyduje się podjąć naukę na naszym Uniwersytecie, wyposażyć w niezbędną wiedzę i umiejętności, aby mógł samodzielnie rozpocząć własną ekologiczną inicjatywę na wsi.
Ekologiczny Uniwersytet Ludowy
Kursy rolnictwa ekologicznego
Historia inicjatywy w Grzybowie zaczęła się w kwietniu 1989 roku, kiedy Peter dotarł do Polski ze Szwajcarii starym samochodem-camperem już nieistniejącej marki Borgward. Zaczął gospodarzyć na niespełna 5-hektarowym gospodarstwie. Od początku prowadził gospodarstwo metodami ekologicznymi i jako jeden z pierwszych uzyskał w Polsce certyfikat ekologiczny. Rozpoczął od chowu krów wkrótce pojawiło się stadko kóz. Od początku chciał zająć się przetwórstwem. Stary kurnik przerobił na mini-serowarnię z miedzianym kotłem, grzanym żywym ogniem oraz małą piekarnię na opał drzewny.
W 1993 roku dołączyła do niego Ewa, wzięli ślub w 1994 roku. Ewa wyprowadziła się z Warszawy, gdzie angażowała się poprzez Ośrodek Edukacji Ekologicznej EKO-OKO w promocję ekologicznej żywności i zdrowej kuchni oraz naturalne rodzenie i karmienie (Akcja „Rodzić po ludzku”).
Razem z innymi rolnikami i aktywistami założyli w roku 1995 Stowarzyszenie Ekologiczno-Kulturalne ZIARNO, które od początku swego istnienia zajmuje się krzewieniem kultury ekologicznej zarówno wśród mieszkańców wsi jak i miast.
Rocznie do ośrodka w Grzybowie przybywa 2500-3000 osób, żeby uczestniczyć w różnego rodzaju warsztatach edukacyjnych, które pozwalają zasmakować życia na wsi, doświadczyć piękna mazowieckiego krajobrazu czy odkryć bogatą i różnorodną przyrodę w gospodarstwie prowadzonym metodami ekologicznymi.
„Najczęściej gościmy uczniów szkól miejskich na jedno- lub kilkudniowych warsztatach, ale coraz częściej bywają u nas grupy dzieci i młodzieży ze wsi. Wydajemy lokalną prasę i organizujemy różne uroczystości, które gromadzą zarówno mieszkańców wsi, jak i miast. Od początku też prowadzimy edukację w obszarze rolnictwa ekologicznego, m.in. od 2004 roku rok rocznie organizując seminarium: „Dobre Żniwa – współpraca w rolnictwie ekologicznym”. – opowiada Ewa Smuk Stratenwerth.
W 2015 roku Ewa i Peter założyli fundację Ekologiczny Uniwersytet Ludowy i rozpoczęli dwuletnie kursy rolnictwa ekologicznego. Do tej pory przeprowadzono 3 kursy tego typu (obejmujące 14 miesięcy praktyk i 100 dni nauki stacjonarnej), obecnie pod koniec sierpnia rusza czwarty kurs. Łącznie w dwuletnich kursach rolnictwa ekologicznego wzięło udział 51 osób, a ukończyło je 31 osób dorosłych. Większość z absolwentów (bo ponad 60%) pracuje obecnie w obszarze agroekologii.
Stowarzyszenie ZIARNO jest laureatem wielu nagród, zwłaszcza w obszarze edukacji dorosłych. W roku 2019 i 2020 zostało uhonorowane pierwszą nagrodą Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji za najlepszy projekt w Polsce w programie Erasmus+ oraz na 25-lecie FRSE za całokształt działalności.
Obecnie w Stowarzyszeniu ZIARNO pracuje 7 osób, natomiast w całej inicjatywie Grzybowskiej ponad 20.